Cena prądu u każdego z jej sprzedawców w dużej mierze zależna jest od rodzaju wybranej taryfy. Jedni z największych dostawców, m.in. Enea, Energa, PGE, Tauron i E.ON mają obowiązek wynikający z przepisów prawa, aby występować z wnioskami do Urzędu Regulacji Energetyki (URE) o zmianę stawek, tym samym wzrost cen prądu, przy ich każdorazowej zmianie, który następnie je zatwierdza i ogłasza. URE może jednak odmówić zatwierdzenia proponowanych stawek, dzieje się tak w przypadku stwierdzenia niezgodności taryfy za prąd z zasadami i przepisami ustawy Prawo energetyczne.
Taryfy prądu to zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, które opracowane zostały przez przedsiębiorstwo energetyczne. Dzielą się one ze względu na zapotrzebowanie na energię elektryczną przez odbiorcę końcowego – gospodarstwa domowego i firmę:
Opis taryf prądu składa się z trzech lub czterech znaków, a ich kolejność przedstawiana jest następująco:
Przykładowo, dla najbardziej popularnej taryfy prądu dla gospodarstw domowych „G11”, „G” oznacza gospodarstwo domowe, pierwsza cyfra „1” wskazuje na taryfę o mocy do 40 kW, a druga cyfra „1” wskazuje na to, że jest to taryfa jednostrefowa, czyli cena za pobór energii elektrycznej jest stały przez całą dobę. |
Ceny prądu w Polsce niezmiennie rosną od ponad dwudziestu lat i sytuacja energetyczna wskazuje na to, że trend ten utrzyma się jeszcze przez kolejne lata. W samym 2022 roku URE zatwierdziło kolejne podwyżki w wysokości aż 24% w stosunku do roku poprzedniego. W związku z tym, przeciętne gospodarstwo domowe, które zużywa średnio 5 000 kWh w ciągu roku zapłaci więcej o blisko 800 zł więcej. Ponadto, prognozy wskazują na to, że wzrost cen prądu obserwować będziemy jeszcze przez kolejne lata, a spowodowane jest to przede wszystkim uzależnieniem Polski od energii pochodzącej z węgla i wzrost cen uprawnień do emisji CO2.
Koszt zł/kWh (brutto) | |||
Dystrybucja | Sprzedaż – taryfa G11 | Łącznie | |
ENEA | 0,22 | 0,51 | 0,73 |
ENERGA | 0,30 | 0,51 | 0,81 |
PGE | 0,27 | 0,51 | 0,79 |
TAURON | 0,22 | 0,51 | 0,74 |
EON | 0,18 | 0,54 | 0,72 |
ŚREDNIA | 0,24 | 0,51 | 0,76 |
Od 2001 roku w Polsce notuje się wzrost cen prądu. Przyczyn jest wiele, jednak jednymi z najważniejszych i przeważających są przede wszystkim wyższe ceny limitów emisji CO2. Ma to zachęcić do zakończenia korzystania z technologii węglowych i tym samym przejścia na energetykę niskoemisyjną lub nawet zeroemisyjną. Polska jest jednym z niewielu krajów, które akurat w bardzo wysokim stopniu w produkcji energii elektrycznej uzależnione są właśnie od węgla – jego udział to aż 80%.
Jak wyglądały średnie ceny za 1 kWh dla gospodarstw domowych w Polsce od 2001 roku, i w jakim stopniu rosły rok do roku? W 2001 roku ceny prądu wynosiły średnio 0,36 zł/kWh – to 111% mniej niż w roku obecnym, w którym średnia wynosi już 0,76 zł/kWh. I choć jeszcze między 2015 a 2020 rokiem ceny utrzymywały się na stałym poziomie, w 2020 roku nastąpił przełom i nagły skok, uderzający nie tylko w gospodarstwa domowe, ale również przedsiębiorców.
Na rachunku za energię elektryczną znajduje się kilka pozycji, ale przede wszystkim jest to cena prądu za kWh i uzależniona od ilości zużytej energii elektrycznej. Drugą ważną pozycją są opłaty za usługę dystrybucji, a te dzieli się na:
Koszt w zł/mies. (netto) | |||||
Opłata | ENEA | ENERGA | PGE | E.ON | TAURON |
Abonamentowa | 3,84 | 3,15 | 4,50 | 2,52 | 4,56 |
Sieciowa stała | 4,66 – 6,51* | 5,26 – 7,91* | 3,59 – 6,56* | 7,00 – 8,61* | 3,82 – 7,95* |
Przejściowa | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** |
Mocowa | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** |
Handlowa | – | – | – | 23,71 | – |
*Stawka zależna od układu (1 faz. lub 3 faz.) oraz obszaru.
**Stawka zależna od zużycia energii elektrycznej.
Koszt w zł/kWh (netto) | |||||
Opłata | ENEA | ENERGA | PGE | E.ON | TAURON |
Jakościowa | 0,0095 | 0,0095 | 0,0095 | 0,0095 | 0,0095 |
Sieciowa zmienna | 0,1745 | 0,2440 | 0,2223 | 0,1459 | 0,1659 – 0,1824*** |
OZE | 0,0009 | 0,0009 | 0,0009 | 0,0009 | 0,0009 |
Kogeneracyjna | 0,00406 | 0,00406 | 0,00406 | 0,00406 | 0,00406 |
***Stawka zależna od obszaru.
Wpływ na zużycie prądu ma praca większości urządzeń, jak telewizor, pralka, zmywarka czy inne sprzęty RTV i AGD. Część z nich używana jest zaledwie kilka razy na dzień lub tydzień, jednak niektóre sprzęty pracują 24 godziny na dobę, a są nimi przede wszystkim lodówka i zamrażarka.
Poniżej znajduje się symulacja wysokości rachunków za prąd dla poszczególnego zużycia energii elektrycznej w skali roku.
Koszt w zł/rok | |||||
Roczne zużycie prądu | ENEA | ENERGA | PGE | TAURON | E.ON |
2 000 kWh | 1 459 | 1 626 | 1 575 | 1 479 | 1 439 |
3 000 kWh | 2 188 | 2 439 | 2 362 | 2 218 | 2 159 |
4 000 kWh | 2 918 | 3 252 | 3 149 | 2 957 | 2 879 |
5 000 kWh | 3 647 | 4 066 | 3 936 | 3 697 | 3 598 |
6 000 kWh | 4 377 | 4 879 | 4 724 | 4 436 | 4 318 |
Jesienią bieżącego roku spółki obrotu energią złożą do Urzędu Regulacji Energetyki (URE) wnioski taryfowe dotyczące cen energii dla odbiorców w gospodarstwach domowych i stawek opłat dystrybucyjnych na 2023. Biorąc pod uwagę sytuację na rynku energetycznym, należy spodziewać się nawet kilkudziesięcioprocentowych podwyżek.
Giełdowe ceny energii rosną od dłuższego czasu. Jednakże największe wzrosty obserwujemy od kwietnia 2022 roku. Od tego czasu ceny energii na giełdzie wzrosły o ponad 300% względem lipca 2022 a analogicznego okresu roku poprzedniego z kwoty 355 zł/MWh na kwotę 1519 zł/MWh. Z kolei w ciągu ostatniego pół roku kontrakt na dostawę energii na 2023 rok wzrósł aż o 901 zł/MWh.
Należy mieć świadomość, że gdyby te stawki miały obowiązywać, należałoby doliczyć do nich jeszcze koszty dystrybucji energii, abonament i inne narzuty. Przy obecnym poziomie cen hurtowych energii elektrycznej przyjmuje się, że średni czas zwrotu inwestycji w instalację fotowoltaiczną wyniósłby ok. 3,5 roku. Należy jednak mieć świadomość, że dalszy wzrost cen prognozowany przez większość analityków może skrócić ten czas.
Oznacza to, że firmy zużywające średnio 50 000 kWh w ciągu roku z autokonsumpcją na poziomie ok. 50% i średnim rocznym wzrostem ceny za energię w wysokości 15% zaoszczędzą rocznie ok. 50 000 zł na samej energii, jeśli przejdą na fotowoltaikę. W perspektywie 3 lat oszczędności mogą sięgnąć blisko 166 000 zł. Porównując ten przykład do lokaty bankowej, ulokowanie 100 tys. zł w banku dałoby zysk ok. 2% w skali roku przy inflacji ok 12.4%. Zainwestowanie tej kwoty w instalację fotowoltaiczną przyniosłoby z kolei średnio 20-30% zysku, przy jednoczesnym ograniczeniu skutków podwyżek cen energii.
Podwyżki cen prądu to koszt, z którym zmagają się zarówno gospodarstwa domowe, jak i firmy, a fotowoltaika to alternatywne rozwiązanie dla tych, którzy chcą być niezależni od tych podwyżek na długie lata i jednocześnie pozytywnie wpłynąć na środowisko naturalne, zmniejszając emisję CO2 do atmosfery.
I choć 1 kwietnia 2022 roku zmieni się system rozliczeń prosumentów z systemu opustów na net-billing, inwestycja nadal będzie opłacalna. Jeśli dodatkowo weźmiemy pod uwagę dostępne czy zapowiadane dofinansowania (program „Czyste powietrze” lub „Mój Prąd”), a także możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej, możemy szacować, że zwrot z takiej inwestycji nastąpi już po ok. 5-7 latach.
Jeśli interesuje Cię ten temat i chcesz dowiedzieć się więcej, zachęcamy do umówienia się na bezpłatną konsultację z naszym doradcą, który dobierze instalację fotowoltaiczną do Twoich potrzeb.