Ceny prądu w Polsce
Ile zapłacisz za energię elektryczną?
Od czego zależy Twój koszt energii elektrycznej?
Cena prądu u każdego z jej sprzedawców w dużej mierze zależna jest od rodzaju wybranej taryfy. Jedni z największych dostawców, m.in. Enea, Energa, PGE, Tauron i E.ON mają obowiązek wynikający z przepisów prawa, aby występować z wnioskami do Urzędu Regulacji Energetyki (URE) o zmianę stawek, tym samym wzrost cen prądu, przy ich każdorazowej zmianie, który następnie je zatwierdza i ogłasza. URE może jednak odmówić zatwierdzenia proponowanych stawek, dzieje się tak w przypadku stwierdzenia niezgodności taryfy za prąd z zasadami i przepisami ustawy Prawo energetyczne.
Czym są taryfy prądu?
Taryfy prądu to zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, które opracowane zostały przez przedsiębiorstwo energetyczne. Dzielą się one ze względu na zapotrzebowanie na energię elektryczną przez odbiorcę końcowego – gospodarstwa domowego i firmę:
- Grupa taryf A jest dla odbiorców końcowych, które charakteryzują się bardzo dużym zapotrzebowaniem na energię elektryczną, a prąd dostarczany jest do nich przez linie wysokiego napięcia;
- Grupa taryf B jest dla odbiorców końcowych o większym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, jednak nie tak wysokim jak z grupy taryf A. Przeznaczona jest głównie dla firm produkcyjnych i gospodarstw rolnych, do których energia dostarczana jest przez linie średniego napięcia;
- Grupa taryf C jest dla odbiorców końcowych o niewielkim zapotrzebowaniu na prąd, m.in. niewielkich firm usługowych i małych producentów. Prąd dostarczany jest przez linie niskiego napięcia;
- Grupa taryf G jest ostatnią z grup i skierowana jest dla odbiorców końcowych o najniższym zapotrzebowaniu na prąd – gospodarstw domowych.
Jak czytać oznaczenia taryf prądu?
Opis taryf prądu składa się z trzech lub czterech znaków, a ich kolejność przedstawiana jest następująco:
- Grupa taryfowa – A, B, C lub G; w przypadku taryfy prądu „G” litera ta oznacza gospodarstwo domowe;
- Moc umowna – oznacza się ją cyframi 1 dla mocy do 40 kW i 2 dla mocy powyżej 40 kW;
- Liczba stref czasowych – oznacza się ją cyframi od 1 do 4. Dzięki ich wydzieleniu, ceny prądu różnią się w zależności od pory doby, w jakiej energia elektryczna została pobrana;
- Znacznik metody rozliczenia stref czasowych – znacznik ten pojawia się tylko przy taryfach kilkustrefowych i wskazuje na to, według jakiej zasady różnicuje się ceny poboru energii elektrycznej w ciągu doby, i tak litera „a” oznacza wydzielenie w taryfie strefy, która przypada na godziny szczytu oraz poza szczytem, litera „b” oznacza wydzielenie taryfy nocnej i dziennej, litera „w” oznacza zróżnicowanie cen w ciągu tygodnia (strefa cenowa poboru energii w dni robocze i strefa cenowa w weekendy).
| Przykładowo, dla najbardziej popularnej taryfy prądu dla gospodarstw domowych „G11”, „G” oznacza gospodarstwo domowe, pierwsza cyfra „1” wskazuje na taryfę o mocy do 40 kW, a druga cyfra „1” wskazuje na to, że jest to taryfa jednostrefowa, czyli cena za pobór energii elektrycznej jest stały przez całą dobę. |
Ceny prądu w taryfie G11
Ceny prądu w Polsce niezmiennie rosną od ponad dwudziestu lat i sytuacja energetyczna wskazuje na to, że trend ten utrzyma się jeszcze przez kolejne lata. W samym 2022 roku URE zatwierdziło kolejne podwyżki w wysokości aż 24% w stosunku do roku poprzedniego. W związku z tym, przeciętne gospodarstwo domowe, które zużywa średnio 5 000 kWh w ciągu roku zapłaci więcej o blisko 800 zł więcej. Ponadto, prognozy wskazują na to, że wzrost cen prądu obserwować będziemy jeszcze przez kolejne lata, a spowodowane jest to przede wszystkim uzależnieniem Polski od energii pochodzącej z węgla i wzrost cen uprawnień do emisji CO2.
| Koszt zł/kWh (brutto) | |||
| Dystrybucja | Sprzedaż – taryfa G11 | Łącznie | |
| ENEA | 0,22 | 0,51 | 0,73 |
| ENERGA | 0,30 | 0,51 | 0,81 |
| PGE | 0,27 | 0,51 | 0,79 |
| TAURON | 0,22 | 0,51 | 0,74 |
| EON | 0,18 | 0,54 | 0,72 |
| ŚREDNIA | 0,24 | 0,51 | 0,76 |
Wzrost cen prądu w Polsce na przestrzeni lat
Od 2001 roku w Polsce notuje się wzrost cen prądu. Przyczyn jest wiele, jednak jednymi z najważniejszych i przeważających są przede wszystkim wyższe ceny limitów emisji CO2. Ma to zachęcić do zakończenia korzystania z technologii węglowych i tym samym przejścia na energetykę niskoemisyjną lub nawet zeroemisyjną. Polska jest jednym z niewielu krajów, które akurat w bardzo wysokim stopniu w produkcji energii elektrycznej uzależnione są właśnie od węgla – jego udział to aż 80%.
Jak wyglądały średnie ceny za 1 kWh dla gospodarstw domowych w Polsce od 2001 roku, i w jakim stopniu rosły rok do roku? W 2001 roku ceny prądu wynosiły średnio 0,36 zł/kWh – to 111% mniej niż w roku obecnym, w którym średnia wynosi już 0,76 zł/kWh. I choć jeszcze między 2015 a 2020 rokiem ceny utrzymywały się na stałym poziomie, w 2020 roku nastąpił przełom i nagły skok, uderzający nie tylko w gospodarstwa domowe, ale również przedsiębiorców.
Rachunek za prąd – co oznaczają poszczególne pozycje?
Na rachunku za energię elektryczną znajduje się kilka pozycji, ale przede wszystkim jest to cena prądu za kWh i uzależniona od ilości zużytej energii elektrycznej. Drugą ważną pozycją są opłaty za usługę dystrybucji, a te dzieli się na:
- Opłaty stałe niezależne od zużycia energii elektrycznej i są to:
- opłata abonamentowa związana z odczytywaniem wskazań układów pomiarowo-rozliczeniowych i ich kontrolą;
- opłata przejściowa związana z kosztami likwidacji kontraktów długoterminowych. W przypadku gospodarstw domowych stawka ta uzależniona jest od rocznego zużycia energii elektrycznej;
- opłata sieciowa stała związana jest z kosztami stałymi utrzymania i funkcjonowania sieci elektroenergetycznych.
- Opłaty zmienne zależne od zużycia energii elektrycznej i są to:
- opłata sieciowa zmienna związana z kosztami dystrybucji energii elektrycznej;
- opłata jakościowa związana jest z kosztami utrzymania odpowiednich parametrów energii elektrycznej;
- opłata OZE, która wynika z mechanizmów i instrumentów wspierania wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii;
- opłata kogeneracyjna, która wiąże się z zapewnieniem dostępności energii;
- opłata mocowa, która w przypadku gospodarstw domowych wynika z wprowadzonego mechanizmu pokrycia kosztów kontraktów mocowych dla wytwórców energii zobowiązanych do zapewnienia stałych dostaw prądu.
Ceny prądu w taryfie G11
| Koszt w zł/mies. (netto) | |||||
| Opłata | ENEA | ENERGA | PGE | E.ON | TAURON |
| Abonamentowa | 3,84 | 3,15 | 4,50 | 2,52 | 4,56 |
| Sieciowa stała | 4,66 – 6,51* | 5,26 – 7,91* | 3,59 – 6,56* | 7,00 – 8,61* | 3,82 – 7,95* |
| Przejściowa | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** | 0,02 – 0,33** |
| Mocowa | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** | 2,37 – 13,25** |
| Handlowa | – | – | – | 23,71 | – |
*Stawka zależna od układu (1 faz. lub 3 faz.) oraz obszaru.
**Stawka zależna od zużycia energii elektrycznej.
| Koszt w zł/kWh (netto) | |||||
| Opłata | ENEA | ENERGA | PGE | E.ON | TAURON |
| Jakościowa | 0,0095 | 0,0095 | 0,0095 | 0,0095 | 0,0095 |
| Sieciowa zmienna | 0,1745 | 0,2440 | 0,2223 | 0,1459 | 0,1659 – 0,1824*** |
| OZE | 0,0009 | 0,0009 | 0,0009 | 0,0009 | 0,0009 |
| Kogeneracyjna | 0,00406 | 0,00406 | 0,00406 | 0,00406 | 0,00406 |
***Stawka zależna od obszaru.
Koszt energii elektrycznej w gospodarstwie domowym
Wpływ na zużycie prądu ma praca większości urządzeń, jak telewizor, pralka, zmywarka czy inne sprzęty RTV i AGD. Część z nich używana jest zaledwie kilka razy na dzień lub tydzień, jednak niektóre sprzęty pracują 24 godziny na dobę, a są nimi przede wszystkim lodówka i zamrażarka.
Poniżej znajduje się symulacja wysokości rachunków za prąd dla poszczególnego zużycia energii elektrycznej w skali roku.
| Koszt w zł/rok | |||||
| Roczne zużycie prądu | ENEA | ENERGA | PGE | TAURON | E.ON |
| 2 000 kWh | 1 459 | 1 626 | 1 575 | 1 479 | 1 439 |
| 3 000 kWh | 2 188 | 2 439 | 2 362 | 2 218 | 2 159 |
| 4 000 kWh | 2 918 | 3 252 | 3 149 | 2 957 | 2 879 |
| 5 000 kWh | 3 647 | 4 066 | 3 936 | 3 697 | 3 598 |
| 6 000 kWh | 4 377 | 4 879 | 4 724 | 4 436 | 4 318 |
Czy szykują się kolejne podwyżki cen prądu w 2022?
Jesienią bieżącego roku spółki obrotu energią złożą do Urzędu Regulacji Energetyki (URE) wnioski taryfowe dotyczące cen energii dla odbiorców w gospodarstwach domowych i stawek opłat dystrybucyjnych na 2023. Biorąc pod uwagę sytuację na rynku energetycznym, należy spodziewać się nawet kilkudziesięcioprocentowych podwyżek.
Ceny prądu dla firm
Giełdowe ceny energii rosną od dłuższego czasu. Jednakże największe wzrosty obserwujemy od kwietnia 2022 roku. Od tego czasu ceny energii na giełdzie wzrosły o ponad 300% względem lipca 2022 a analogicznego okresu roku poprzedniego z kwoty 355 zł/MWh na kwotę 1519 zł/MWh. Z kolei w ciągu ostatniego pół roku kontrakt na dostawę energii na 2023 rok wzrósł aż o 901 zł/MWh.
Należy mieć świadomość, że gdyby te stawki miały obowiązywać, należałoby doliczyć do nich jeszcze koszty dystrybucji energii, abonament i inne narzuty. Przy obecnym poziomie cen hurtowych energii elektrycznej przyjmuje się, że średni czas zwrotu inwestycji w instalację fotowoltaiczną wyniósłby ok. 3,5 roku. Należy jednak mieć świadomość, że dalszy wzrost cen prognozowany przez większość analityków może skrócić ten czas.
Oznacza to, że firmy zużywające średnio 50 000 kWh w ciągu roku z autokonsumpcją na poziomie ok. 50% i średnim rocznym wzrostem ceny za energię w wysokości 15% zaoszczędzą rocznie ok. 50 000 zł na samej energii, jeśli przejdą na fotowoltaikę. W perspektywie 3 lat oszczędności mogą sięgnąć blisko 166 000 zł. Porównując ten przykład do lokaty bankowej, ulokowanie 100 tys. zł w banku dałoby zysk ok. 2% w skali roku przy inflacji ok 12.4%. Zainwestowanie tej kwoty w instalację fotowoltaiczną przyniosłoby z kolei średnio 20-30% zysku, przy jednoczesnym ograniczeniu skutków podwyżek cen energii.
Ceny prądu a fotowoltaika
Podwyżki cen prądu to koszt, z którym zmagają się zarówno gospodarstwa domowe, jak i firmy, a fotowoltaika to alternatywne rozwiązanie dla tych, którzy chcą być niezależni od tych podwyżek na długie lata i jednocześnie pozytywnie wpłynąć na środowisko naturalne, zmniejszając emisję CO2 do atmosfery.
I choć 1 kwietnia 2022 roku zmieni się system rozliczeń prosumentów z systemu opustów na net-billing, inwestycja nadal będzie opłacalna. Jeśli dodatkowo weźmiemy pod uwagę dostępne czy zapowiadane dofinansowania (program „Czyste powietrze” lub „Mój Prąd”), a także możliwość skorzystania z ulgi termomodernizacyjnej, możemy szacować, że zwrot z takiej inwestycji nastąpi już po ok. 5-7 latach.
Jeśli interesuje Cię ten temat i chcesz dowiedzieć się więcej, zachęcamy do umówienia się na bezpłatną konsultację z naszym doradcą, który dobierze instalację fotowoltaiczną do Twoich potrzeb.
Tomasz Marzęda
Wiceprezes zarządu Sunday Polska, firmy wykonującej instalacje fotowoltaiki, pomp ciepła, klimatyzacji i ładowarek elektrycznych, ekspert w dziedzinie rynku energetycznego. Odpowiada za sprzedaż, telemarketing i działalność operacyjną. Specjalizuje się w projektowaniu i wdrażaniu zaawansowanych technologii, a także modelowaniu procesów sprzedażowych w zgodzie z postępującymi zmianami energetycznymi i na rynku fotowoltaiki w Polsce.
Zdobądź odpowiedzi na wszystkie pytania
Ceny prądu
Ceny prądu
Ile kosztuje 1 kWh energii elektrycznej w Polsce?
W 2022 roku średnia cena prądu w Polsce, jaką odbiorca końcowy zapłaci za 1 kWh zużytej energii elektrycznej, wynosi 0,76 zł brutto. Należy tu jednak zwrócić szczególną uwagę na to, że ceny energii elektrycznej zależne są od operatora, z którym mamy podpisaną umowę. Najniższą stawkę oferuje E.ON, z kolei najdrożej zapłacą klienci Energi.
Jak obliczyć zużycie prądu w domu?
Jeśli chcemy samodzielnie obliczyć nasze zapotrzebowanie na energię elektryczną, powinniśmy wziąć pod uwagę kilka parametrów, tj. moc urządzenia w kilowatach (kW) i czas użycia sprzętu w godzinach. Po przemnożeniu tych wartości uzyskamy ilość zużytej energii w kilowatogodzinach (kWh). Przykład zużycia prądu dla odkurzacza klasy energetycznej A (zakładana moc odkurzacza to 620 W, czyli 0,62 kW): 0,62 kW * 0,5h = 0,31 kWh. W przypadku, gdy chcemy do tego obliczyć koszt pracy takiego urządzenia, otrzymany wynik musimy przemnożyć przez aktualną stawkę za energię elektryczną.
Czy ceny prądu wzrosną w kolejnych latach?
Prognozy wskazują na to, że ceny prądu wciąż będą rosły. Powodem, dla którego będziemy odnotowywać wzrost cen energii elektrycznej to m.in. uzależnienie Polski od energii pochodzącej z węgla, wzrost cen uprawnień do emisji CO2, przestarzała infrastruktura dystrybucyjna, która wymaga miliardowych nakładów inwestycyjnych i nieustannie rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną. W konsekwencji, operatorzy wnioskują do Urzędu Regulacji Energetyki o wzrost cen taryf na energię elektryczną. Na 2022 rok URE zatwierdziło wzrost aż o 24% względem poprzedniego roku.
Jak oszczędzać na prądzie, aby nie płacić wysokich rachunków?
Alternatywą do zwykłych rachunków za prąd jest przede wszystkim inwestycja w odnawialne źródła energii, jakim jest m.in. fotowoltaika. Dzięki inwestycji w instalację fotowoltaiczną i tym samym przejście na samodzielną produkcję energii na własny użytek, nie musimy martwić się o coroczne podwyżki cen prądu, a jednocześnie działamy z korzyścią dla środowiska naturalnego, redukując emisję szkodliwych substancji,
Czy fotowoltaika się opłaca jako alternatywne źródło energii elektrycznej?
Zdecydowanie fotowoltaika jest jednym z najlepszych rozwiązań, jakie możemy wybrać, jeśli chcemy zacząć oszczędzać na prądzie. Inwestycja w panele fotowoltaiczne to nie tylko wydatek, ale również pakiet korzyści. Dodatkowo, koszt takiej inwestycji możemy obniżyć, korzystając z dostępnych dotacji na fotowoltaikę, np. z programu "Mój Prąd" lub "Czyste Powietrze" i z ulgi termomodernizacyjnej. Więcej o korzyściach z posiadania instalacji fotowoltaicznej dowiesz się tutaj.